ԱՄՆ Միջազգային կրոնական ազատությունների հանձնաժողովը հրապարակել է «Կրոնական ազատությունները Թուրքիայում 2021» վերտառությամբ զեկույց, որում անդրադառնում է այդ երկրում կրոնական փոքրամասնությունների, այդ թվում՝ հայ համայնքի վրա ճնշումներին:
Զեկույցում, մասնավորապես, նշվում է, որ Թուրքիայի կառավարությունը շարունակում է միջամտել կրոնական փոքրամասնությունների ներքին գործերին և հրաժարվում է ընդունել իրավասուբյեկտայնությունը:
2013թ.-ից սկսած Թուրքիայի կառավարությունն արգելել է կրոնական փոքրամասնությունների հիմնադրամներին նոր վարչության անդամներ ընտրել, քայլ, որն աստիճանաբար նվազեցրել է նրանց թիվը մահվան և հիվանդության պատճառով՝ մեծացնելով համայնքների ամենօրյա դժվարությունները: Չնայած Պոլսո հայոց պատրիարք Մաշալյանի և Տիեզերական պատրիարք Բարդուղիմեոս Ա-ի խնդրանքներին՝ Թուրքիայի կառավարությունը շարունակում է մերժել կրոնական անձանց իրավական կարգավիճակը, ինչը առանցքային նշանակություն ունի վարչության անդամների ընտրության օրինականացման հարցում:
Հայկական կրոնական ժառանգության օբյեկտները շարունակում են մնալ վտանգի տակ. 2021թ. սկզբին Քյութահիայի Սուրբ Թորոս հայկական եկեղեցին, չնայած որ ուներ պաշտպանված կարգավիճակ, անցել է անհայտ անձի սեփականության տակ և ավերվել: Օգոստոսին Վանի նահանգում բուլդոզերներն ավերել են հայկական գերեզմանոց, նույն ամսին Մալաթիայի հայկական եկեղեցում և մշակութային կենտրոնում վերականգնումից հետո առաջին անգամ պատարագ է մատուցվել:
Կարդացեք նաև
Չնայած Թուրքիայում գերեզմանոցների վրա մի շարք հարձակումներ կարծես թե իրականացվում են պետության հետ կապ չունեցող դերակատարների կողմից, Թուրքիայի կառավարությունը նույնպես ներգրավված է եղել կրոնական փոքրամասնությունների գերեզմանատների ոչնչացման մեջ: Ավելին, իշխանությունները հաճախ չեն կարողանում բռնել կամ հետապնդել այդ հանցագործությունների մեջ մեղավոր, պետության հետ կապ չունեցող դերակատարներին՝ այդպիսով ստեղծելով անպատժելիության միջավայր:
Նույն կերպ, Թուրքիայի կառավարությունը հաճախ չի կարողանում դադարեցնել շինարարական ծրագրերը, որոնք սպառնում են գերեզմանատներին: Օրինակ, 2021թ. մարտին ընդդիմադիր Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցության (HDP) պատգամավոր Կարո Փայլանը խորհրդարանական հարցում էր ներկայացրել՝ պարզելու, թե ինչու կառավարությունը չի դադարեցրել Անկարայի պատմական կենտրոնում հայկական և կաթոլիկ գերեզմանատան վրա պետական բանկի շինարարությունը:
2021թ. ապրիլին, ի պատասխան Կարո Փայլանի՝ Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրվա կապակցությամբ հայտարարություններին, ազգայնական պատգամավոր Ումիթ Օզդաղը սպառնացել էր. «Դուք էլ կունենաք Թալեաթ Փաշայի փորձը, և լավ կլինի, որ ունենաք»:
Բացի այդ, կորոնավիրուսի համավարակը և 2020թ. նոյեմբերին Լեռնային Ղարաբաղում բռնկված պատերազմը հրահրել են հակահայկական դավադրության տեսություններ, սպառնալիքներ, հակահայկական ցույցեր, ասվում է զեկույցում:
Պատրաստեց Վիկտորյա ԱՆԴՐԵԱՍՅԱՆԸ
