Ո՞վ պահ մը չի փշաքաղիր, երբ լսէ ազգային քայլերգը, կամ երբ դիտէ ազգային բանակին տողանցքը, երբ հազարաւորներ կը ծափահարեն կամ կը գոչեն ուռա՜: Այս զգացումները, հաւանաբար, մարդոց հոգիին մէջ անթեղուած կայծեր են` որոշ փորձառութիւններու հետ կապ ունեցող, մայրենի լեզուի իմացութեան, պատմութեան դասագիրքերու, վէպերու եւ, անվիճելիօրէն, ազգային պատկանելութեան։ Սակայն, այդ զգացումներուն ունեցած ազդեցութիւնը հայրենիքի բարօրութեան վրայ քննարկելի է եւ բազմաթիւ բանավէճերու նիւթ եղած թերեւս բոլոր դարերուն: Արդեօք ազգային պատկանելութեան զգացումին ինքնանպատակ ըլլալը բաւարա՞ր է «հայրենասիրութիւն» հասկացութեան սահմանման համար:
Բնականաբար, նախքան այդ հարցը քննարկելը, թերեւս պէտք է ազգին մաս կազմող զանգուածները բաժնել հայրենիքէն դուրս ապրողներու եւ հայրենի ժողովուրդի միջեւ:
Ի տարբերութիւն Սփիւռքի հայութեան, հայրենիքի մէջ ապրող ժողովուրդը, հայապահպանման յաւելեալ ճիգ թափելու պարտաւորութիւնը չունի, մեղմօրէն ըսած, ոչ ալ՝ հայօրէն գործելու անհրաժեշտութեան տակ ըլլալու: Ան պարզապէս իբրեւ քաղաքացի կ՛ապրի եւ կը գործէ, ունենալով օրէնքով սահմանուած պետութեան հանդէպ իր պարտաւորութիւնները եւ փոխադարձաբար անկէ ունի իր ակնկալիքները, սակայն պատերազմի պարագային, ան է որ երկիրի ապահովութեան ամբողջ բեռը իր ուսերուն կը վերցնէ՝ իր սեփական արեան գնով, որուն դիմաց սփիւռքահայութեան նիւթական մասնակցութիւնը անհամեմատ չնչին կը դառնայ:
Հայութեան բազմաթիւ մարտահրաւէրները արդիւնաւէտօրէն դիմակայելու համար, անհրաժեշտ է Հայաստանի եւ Սփիւռքի հնարաւորութիւնները առաւելագոյնը օգտագործել, որ դրական արդիւնք պիտի ունենայ թէ՛ Հայաստանի հզօրացման, թէ՛ Սփիւռքի դիմադրողականութեան մէջ:
Կարդացեք նաև
Վերջապէս, Հայաստանէն արտագաղթի դադրեցումը եւ նոյնիսկ հայրենադարձութիւնը պայմանաւորուած են հզօր եւ զարգացած տնտեսութեամբ հայրենիքով:
ԱՒՕ ՊՕՂՈՍԵԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ասպարեզ» թերթում:
