ՀՀ մշտական ներկայացուցիչ Անդրանիկ Հովհաննիսյանի ելույթը ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների խորհրդի 55-րդ նստաշրջանի կողմից Ցեղասպանության կանխարգելման բանաձևի ընդունման կապակցությամբ
Պարոն նախագահ,
Պատիվ ունեմ ներկայացնելու Միավորված ազգերի կազմակերպության Մարդու իրավունքների խորհրդի Լ. 16 բանաձևը «Ցեղասպանության կանխարգելման» վերաբերյալ, որը վայելում է ՄԱԿ-ի բոլոր հինգ տարածաշրջանային խմբերի լայն աջակցությունը:
Բանաձևի նախագիծը ցեղասպանության կանխարգելման գործում միջազգային հանրության ջանքերին Հայաստանի շարունակական և վճռական ներդրման հանձնառության գրավականն է: Բանձևի նախագիծը կոչ է անում կանխել մարդու իրավունքների սաստկացող ոտնահարումների վերածումը այնպիսի զազրելի հանցագործության, ինչպիսին է ցեղասպանությունը: Այս առումով, Մարդու իրավունքների խորհրդի ներդրումն անհրաժեշտ է և արդիական, քանի որ աշխարհի տարբեր անկյուններում ականատես ենք դառնում մարդու իրավունքների կոպտագույն խախտումների:
Կարդացեք նաև
Ընդունելով այս բանաձևը, Խորհուրդը կնշի, որ ցեղասպանությունները և զանգվածային այլ դաժանությունները հաճախ տեղի են ունենում զինված հակամարտությունների համատեքստում: Այն նաև կվերահաստատի, որ քաղաքացիական բնակչությանը սովի մատնելը՝ որպես պատերազմի գործիք, արգելված է միջազգային մարդասիրական օրենքով, ուստի արգելված է գրոհել, ոչնչացնել, տեղափոխել և շարքից հանել այն բոլոր ենթակառուցվածքները, որոնք անհրաժեշտ են քաղաքացիական բնակչության կենսագործության համար:
Բանաձևը շեշտում է, որ անպատժելիությունը մեծապես ընդլայնում է ցեղասպանության, պատերազմական հանցագործությունների և մարդկության դեմ հանցագործությունների սպառնալիքները և դրա դեմ պետք է պայքարել՝ մեղադրանքները հետաքննելու, հանցագործներին դատապարտելու և պատժելու միջոցով: Բանաձևը նաև նշում է Արդարադատության միջազգային դատարանի ներդրումը ցեղասպանության կանխման և պատժման գործում:
Բանաձևն ի մի է բերում ՄԱԿ-ի և միջազգային այլ կազմակերպությունների կողմից այս ուղղությամբ իրականացված քայլերն և, ի շարս այլոց, ողջունում է Մարդու իրավունքների խորհրդի միջնստաշրջանային հանդիպումը, որով նշվեց Ցեղասպանության հանցագործությունը կանխարգելելու և պատժելու մասին կոնվենցիայի 75-րդ ամյակը:
Այն նաև շեշտում է, որ վաղ նախազգուշացումը պետք է ուղիղ կապ ունենա ցեղասպանության կանխարգելման ջանքերի հետ։ Այս առումով, բանաձևը նախատեսում է ՄԻԽ շրջանակներում կազմակերպել պանելային քննարկում՝ վաղ նախազգուշացման և ցեղասպանության կանխարգելման թեմայով:
Բանաձևը նաև խնդրանք է ուղղում ՄԱԿ Գլխավոր քարտուղարին՝ պատրաստել զեկույց հիմնված պանելային քննարկման արդյունքների վրա և հրավիրում է Ցեղասպանությունների կանխարգելման հարցերով Գլխավոր քարտուղարի Հատուկ խորհրդատուին ինտերակտիվ երկխոսության Մարդու իրավունքների խորհրդի անդամների հետ:
Պարոն նախագահ,
Հայտնի են Մարտին Լյուտեր Քինգի խոսքերն այն մասին, որ «տիեզերական բարոյականության կամարը երկար է, բայց այն տանում է արդարության»: Մենք հավատում ենք մեր համատեղ առաքելությանը՝ հասնել այնպիսի արդարության, որին արժանի են զոհերը և նրանց սերունդները, որը պետք է տեղի ունենա նաև ճանաչման, պատասխանատվության ու ճշմարտության հաստատման, փոխհատուցման ճանապարհով, նաև չկրկնվելու երաշխիքների և պատմական հիշողության պահպանման միջոցով:
Խորհին շնորհակալություն ենք հայտնում բանաձևի բոլոր համահեղինակներին, բոլոր պետություններին և այլ շահառումներին, որոնք հարստացրին այս նախաձեռնությունն իրենց կառուցողական և արժեքավոր ներդրումով:
ՀՀ ԱԳՆ