«Հերոս խիզախ դասախոս Աբգար Հովհաննիսյանը, երբ մտնում էր լսարան, այդ օրը մեզ համար տոնախմբություն էր: Նա այն վիթխարի, մեծ գիտնականն էր, որ կատարելություն էր ամեն բանում: Աբգար Ռուբենիչը պատմական գիտության մեջ եղել է այն մեծությունը, որ զգեստավորեց պատմական գիտությունը հիշատակարաներով, սկբնաղբյուրներով, ստեղծեց հայ ժողովրդի պատմության հենքը հանդիսացող գիտական աշխատություններ: Մեր մեծ, անմահ ուսուցիչը եղել է եւ կմնա մեր հիշողության մեջ՝ իբրեւ գիտության նվիրյալ: Աբգար Ռուբենիչը մերն է, որ գործեց հայ ժողովրդի համար, երբեւէ կուրծք չծեծեց իր կատարած աշխատանքի համար, իր մեծագործությունների համար: Փառք մեր մեծ, մեր սիրելի ուսուցչին»,- այսօր Մաշտոցի 9 հասցեում պատմաբան, ակադեմիկոս Աբգար Հովհաննիսյանի հիշատակը հավերժացնող հուշատախտակի տեղադրման արարողությանը նրա ընկերները, ուսանողները այսպես մեծարեցին գիտնականին:
Արարողությանը մասնակցում էր ՀՀ ԳԱԱ նախագահ Ռադիկ Մարտիրոսյանը: Նրա խոսքերով՝ «Մենք չենք մոռացել Աբգար Ռուբենիչին, հավաքվել ենք՝ նրան հիշելու: Նրա վաստակը մեր Գիտության ակադեմիայի զարգացման գործում շատ մեծ է: Նա ինձ համար բացարձակ հեղինակություն էր հայագիտության, հումանիտար հարցերի գծով: Վերջին խոսքը միշտ եզրափակում էր Աբգար Ռուբենիչը»:
Աբգար Հովհաննիսյանը մնայուն հետք է թողել պատմագիտության մեջ: Նա ուսումնասիրել եւ ճանաչվել է ինչպես հայոց պատմության բնագավառում, այնպես էլ Ֆրանսիայի: Ամեն տարի մեկնել է Փարիզ՝ ուսումնասիրելու արխիվները, ֆրանսիական հեղափոխության նյութերը:
Կարդացեք նաև
Երեւանի պետհամալսարանի համաշխարհային պատմության ամբիոնի վարիչ Ալբերտ Ստեփանյանը նշեց, որ Աբգար Հովհաննիսյանը աչքերը կկոցած է նայել իրականությանը, բայց ավելի շատ է տեսել, քան ուրիշները. «Մի քիչ իրեն հեռու էր պահում հասարակությունից, բայց զարմանալի դիտողականություն ուներ: Ամեն ինչ տեսնում էր, ամեն ինչ քննում էր»:
ԳԱԱ ակադեմիկոս Վլադիմիր Բարխուդարյանի խոսքերով՝ Աբգար Հովհաննիսյանը եղել է առանձնահատուկ մարդ, տաղանդավոր գիտնական. «Մենք 20-րդ դարում չենք ունեցել այնպիսի պատմաբան, որը մասնագետ լինի օտարերկրյա պատմությանը, 30 տարեկանում դոկտորական պաշտպանեց՝ նվիրված Ֆրանսիայի պատմությանը: Մտավորականության մեջ կարծիք կար: Ասում են՝ զգույշ մարդ էր, վախկոտ մարդ էր: Բոլորովին սխալ կարծիք է»:
Պարոն Բարխուդարյանը նշեց, որ այն տարիներին՝ 1947-ին, երբ Աբգար Հովհաննիսյանը դարձել է պատմության ինստիտուտի տնօրեն, աշխատանքի է ընդունել դաշնակցականի որդու, ռազմագերու, կոմսոմոլից հեռացվածի: Այդ տարիներին դա մեծ խիզախություն է եղել:
Մանրամասները շուտով՝ տեսանյութում
Հռիփսիմե ՋԵԲԵՋՅԱՆ
